Χθες, 22 Φλεβάρη, συμπληρώθηκαν ήδη 30 χρόνια απ’ την πράξη ίδρυσης – για την ακρίβεια επισήμου εγγραφής- του Κόμματος Ένωση για Ανθρώπινα Δικαιώματα- ΚΕΑΔ, συνέχεια του πολιτικού αγώνα της ΔΕΕΕΜ ΟΜΟΝΟΙΑ.
Είχε προηγηθεί απόφαση της Βουλής της Αλβανίας που απέκλειε επίσημα απ’ τη συμμετοχή σε εκλογικές διαδικασίες, άρα και λειτουργία εντός νομικού πλαισίου, πολιτικών σχημάτων με βάση εθνικές ιδεολογίες ή άλλες παρεμφερείς αναφορές. Στις εκλογές υπό καθεστώς αιρετικής συμπεριφοράς του κομουνιστικού καθεστώτος, με πολυκομματικό ψηφοδέλτιο, το Μάρτη 1991 συμμετείχε η ΔΕΕΕΜ ΟΜΟΝΟΙΑ. Εξέλεξε σε δύο νομούς: Αργυρόκαστρο και Αγίους Σαράντα 5 βουλευτές σε κοινοβουλευτικό σώμα 250 μελών. Είχε ιδρυθεί νομότυπα μόλις τον Ιανουάριο του ίδιου έτους.
Ωστόσο όμως πέραν του αποκλεισμού ουσιαστική παράμετρος της εκλογικής νομοθεσίας που ενέκρινε η Βουλή αφορούσε στο μέγεθος του σώματος. Από 250 οι βουλευτές ορίζονταν στους 140.
Επίσης να υπογραμμιστεί ότι οι αποφάσεις λήφθηκαν την τελευταία στιγμή και ως εκ τούτου αποτελούσαν αιφνιδιασμό για τα μέλη της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας, στο ποσοστό που αφορούσε την αντίληψη, βούληση και δομή για ανεξάρτητη και αυτόνομη πολιτική έκφραση.
Ας αναφερθεί ότι η Αθήνα αφενός μεν και ορθώς – όχι απλά λόγω του γεγονότος ιδεολογικής συνάφειας ΝΔ-ΔΚ - στήριζε την οριστική ανατροπή του πολιτικού συστήματος της Αλβανίας. Απ’ όλες τις χώρες του κομουνιστικού μπλοκ στη μόνη περίπτωση που οι κομουνιστές αξίωναν τη διαιώνιση της επικυριαρχίας τους ήταν η Αλβανία. Αφετέρου η επίσημη ελληνική διπλωματία ήθελε η ΕΕΜ να εκφράζεται αυτόνομα στηρίζοντας τις διεργασίες για απαλλαγή απ’ τον κομουνισμό, τον προσανατολισμό προς τις ΕυρωΑτλαντικές δομές της Αλβανίας, τη χειραφέτηση στο πεδίο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κ.α.
Για όσους γνωρίζουν περισσότερες λεπτομέρειες για τις ισορροπίες στους κόλπους της ΕΕΜ τότε δεν ήταν και τόσο εύκολη όσο φαίνεται η εξίσωση.
Η έκτακτη κατάσταση που δημιούργησε η απόφαση της Βουλής της Αλβανίας πέραν της αρμόζουσας καταγγελίας σε διεθνή φόρα ήθελε και άμεσο πολιτικό χειρισμό για να ξεπεραστεί το αδιέξοδο.
Η ίδρυση του ΚΕΑΔ αποτέλεσε απάντηση στο αδιέξοδο.
Στον πυρήνα της συνολικής προσπάθειας δόμησης ήταν προφανώς τα στελέχη της ΟΜΟΝΟΙΑΣ σε όλη την επικράτεια της Αλβανίας. Επί το πλείστον Ελληνόβλαχοι, φιλέλληνες που είχαν υποστεί διώξεις λόγω αυτής της αντίληψης, πολίτες που στερούνταν ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών, διανοούμενοι με ευαισθησία σε ζητήματα αστικών δικαιωμάτων και ευρωπαϊκού πλαισίου που τα διέπει, αποτέλεσαν ιδρυτικά μέλη του ΚΕΑΔ. Όχι απλά ψηφοφόρους ή ομάδες στόχο για την εκλογική στήριξη. Μέλη με τις υπογραφές τους.
Πλην όμως ο παράγοντας χρόνος πίεζε ασφυκτικά. Διότι ταυτόχρονα με τη συγγραφή των κειμένων – Καταστατικού, Ιδρυτικής Πράξης, Νομότυπου Αιτήματος Εγγραφής – έπρεπε να ξεπεραστούν και αντικειμενικές δυσκολίες ώστε να υπήρχε, όχι απλά συμβολικά, γεωγραφία υπογραφών. Και ταυτόχρονα βέβαια να καμφθούν αθέμιτα, ατεκμηρίωτα και παράνομα εν τέλει προσκόμματα της πολιτικής και γραφειοκρατικής νομενκλατούρας.
Κι ενώ στην εκπνοή της προθεσμίας κατέστη εφικτή η εγγραφή του ΚΕΑΔ στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και στη συνέχεια στα εκλογικά υποκείμενα για τις εκλογές της 22ας Μαρτίου, οι αρμόδιοι φορείς με προφάσεις απέρριψαν τους συνδυασμούς του πολιτικού φορέα της ΕΕΜ σε πολλές εκλογικές περιφέρειες. Τούτο για την τεχνητή πολιτική του αποδυνάμωση εφόσον στερήθηκε στην εκπλήρωση προϋποθέσεων για την αναλογική κατανομή εδρών.
Η πραγματική του απήχηση φάνηκε αν όχι στις κοινοβουλευτικές του εκλογές του Μάρτη, σ’ αυτές για την τοπική αυτοδιοίκηση του Ιούλη 1992.
Όλα αυτά αφορούν στην ιστορική έρευνα πλέον. Όπως και σ’ αυτή του πολιτικού επιστήμονα η πορεία και η αποτίμηση της παρουσίας του ΚΕΑΔ.
Στην 30η επέτειο απ’ την ίδρυση δημοσιοποιούμε κάποια κείμενα. Είναι απόδειξη των «μέσων» που διέθετε η προσπάθεια: χαρτί από μαθητικά τετράδια, μολύβια από ανθρωπιστικές βοήθειες, μαρκαδόρος επίσης… Υπήρχε και ηλεκτρική γραφομηχανή… (Λόγω παρέλευσης ευλόγου χρόνου για αποχαρακτηρισμό του «απορρήτου» και καλοπροαίρετης συνδρομής. Ενδεικτικά αναφέρουμε τους ε. τ. Πρέσβεις Παντελή Καρκαμπάση και Νικόλαο Κανέλλο. Οι γραφολόγοι να μην κουραστούν. Τα πρωτότυπα χειρόγραφα δεν είναι των διπλωματών)
Και προφανώς πολύ θέληση!
